ترمزها از مهمترین اجزای ایمنی خودرو هستند که برای کنترل سرعت و توقف آن ضروری میباشند. با این حال، در برخی مواقع ممکن است ترمز ماشین به دلایلی مانند خرابی سیستم ترمز، کمبود روغن ترمز، یا آسیب دیدگی قطعات دیگر، عمل نکند. در چنین شرایطی، رانندگان باید بدانند که چگونه از بروز حادثه جلوگیری کنند و به شکل ایمن ماشین را متوقف کنند. در این مقاله، به بررسی روشهایی میپردازیم که میتوانید در صورت خرابی سیستم ترمز، خودرو را به طور ایمن متوقف کنید.
قبل از آنکه به روشهای توقف خودرو بدون ترمز بپردازیم، مهم است که علتهای احتمالی خرابی ترمزها را بشناسیم. از جمله دلایل رایج خرابی ترمز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
کمبود روغن ترمز: یکی از مهمترین دلایل که باعث میشود ترمز خودرو کار نکند، کمبود یا خرابی روغن ترمز است. بدون روغن مناسب، فشار هیدرولیکی که برای عملکرد ترمز لازم است، ایجاد نمیشود.
ساییدگی لنتهای ترمز: لنتهای ترمز به مرور زمان فرسوده میشوند و در صورت عدم تعویض آنها، باعث کاهش کارایی ترمز میگردند.
نشتی در سیستم ترمز: در صورتی که سیستم ترمز دچار نشتی شود، ممکن است فشار مورد نیاز برای توقف خودرو از دست برود.
مشکلات در پمپ ترمز: پمپ ترمز که وظیفه ایجاد فشار در سیستم ترمز را بر عهده دارد، در صورت خرابی، عملکرد سیستم ترمز مختل خواهد شد.
در صورتی که ترمز خودرو کار نکند، راننده باید با رعایت اصول ایمنی، خودرو را متوقف کند. در ادامه به چند راهکار مهم و موثر اشاره میکنیم:
اولین و سادهترین اقدام در این شرایط، کشیدن ترمز دستی است. ترمز دستی یا ترمز پارک به طور معمول برای نگهداشتن خودرو در هنگام پارک استفاده میشود، اما در مواقع اضطراری مانند خرابی ترمز، میتواند کمککننده باشد. با این حال، باید با دقت عمل کنید، چرا که کشیدن ناگهانی ترمز دستی ممکن است باعث قفل شدن چرخها و از دست دادن کنترل خودرو شود. بنابراین، به آرامی و با فشار ملایم ترمز دستی را کشیده و خودرو را به تدریج متوقف کنید.
یکی دیگر از روشهای موثر برای توقف خودرو در مواقع خرابی ترمز، کاهش دنده است. با کاهش دنده، سرعت خودرو کاهش مییابد و همچنین نیروی اصطکاکی که از چرخها به جاده منتقل میشود، به توقف خودرو کمک میکند. این روش به ویژه در خودروهای دستی موثرتر است. اگر خودرو شما دنده اتوماتیک است، میتوانید با تغییر حالت جعبه دنده به حالت “L” (Low) یا “2” برای کاهش سرعت استفاده کنید.
اگر در یک بزرگراه یا جادهای با فضای باز رانندگی میکنید، به تدریج خودرو را به سمت حاشیه جاده هدایت کنید. این کار میتواند کمک کند تا شما بدون برخورد به موانع، سرعت خودرو را کاهش دهید. بهتر است از موانعی مانند گل یا چمن استفاده کنید تا اصطکاک بیشتری ایجاد شده و سرعت خودرو کاهش یابد. از تغییر مسیرهای ناگهانی و شدید خودداری کنید تا از واژگونی یا تصادف جلوگیری کنید.
اگر در منطقهای با شیب مناسب رانندگی میکنید، بهتر است با هدایت خودرو به سمت یک شیب، سرعت آن را کاهش دهید. حرکت در یک شیب منفی (شیب رو به پایین) به توقف خودرو کمک میکند، زیرا گرانش زمین به کاهش سرعت کمک میکند. در چنین شرایطی، باید به تدریج سرعت خودرو را کم کنید تا از هرگونه خطر احتمالی جلوگیری شود.
در صورتی که هیچ راه دیگری برای توقف خودرو وجود ندارد، میتوانید به تدریج خودروی خود را به یک دیوار یا مانع نرم هدایت کنید. این روش در شرایط اضطراری کاربرد دارد و میتواند به توقف سریع خودرو کمک کند. البته باید توجه داشته باشید که این روش ممکن است آسیبهایی به خودرو وارد کند، اما از بروز تصادفهای شدید جلوگیری خواهد کرد.
در هر شرایط اضطراری، اطلاعرسانی به دیگر رانندگان برای جلوگیری از وقوع تصادف بسیار مهم است. استفاده از چراغ خطر (فلشینگ) و استفاده از بوق خودرو میتواند به دیگر رانندگان هشدار دهد که شما دچار مشکل شدهاید. این کار به آنها کمک میکند تا فاصله خود را با خودروی شما افزایش دهند.
برای جلوگیری از وقوع چنین مشکلاتی و افزایش ایمنی خود و دیگران، رعایت نکات زیر بسیار مهم است:
♦ بازرسی و تعویض منظم لنتها و روغن ترمز:
اطمینان حاصل کنید که لنتهای ترمز به موقع تعویض شوند و سطح روغن ترمز همواره در حد مناسب باشد. این اقدامها میتوانند از بروز مشکلات ترمز جلوگیری کنند.
کند.
♦ بازرسی سیستم ترمز:
همیشه سیستم ترمز خود را به طور دورهای چک کنید. در صورت مشاهده هرگونه علائم خرابی مانند صدای غیرعادی یا کاهش قدرت ترمز، به سرعت اقدام به تعمیر و سرویس خودرو کنید.
♦ آشنایی با سیستمهای کمکی ترمز:
در برخی از خودروها، سیستمهای کمکی مانند ABS (سیستم ضد قفل ترمز) و EBD (سیستم توزیع الکترونیکی نیروی ترمز) وجود دارند. آشنایی با این سیستمها میتواند در مواقع اضطراری به شما کمک کند.