محصولات
سیستم ترمز یکی از اجزای حیاتی و حساس در هر خودرویی است که وظیفه توقف و کاهش سرعت خودرو را بر عهده دارد. نقص یا شکست در این سیستم می‌تواند به‌طور مستقیم به ایمنی راننده، سرنشینان و دیگر افراد در جاده آسیب برساند. بنابراین، آگاهی از علت‌های شکست سیستم ترمز و نحوه پیشگیری از آن برای هر راننده‌ای ضروری است. در این مقاله به بررسی دلایل رایج شکست سیستم ترمز، نشانه‌های خرابی، و راه‌های پیشگیری از آن خواهیم پرداخت.
سیستم ترمز خودرو به مجموعه‌ای از قطعات و اجزای مختلف گفته می‌شود که به‌طور هماهنگ برای کاهش سرعت یا توقف خودرو کار می‌کنند. این سیستم معمولاً از اجزای زیر تشکیل شده است:
♦ لنت‌ها و دیسک‌های ترمز: این اجزا به‌منظور ایجاد اصطکاک برای توقف خودرو عمل می‌کنند.
♦ سیستم هیدرولیک: فشار واردشده از طریق پدال ترمز به مایع هیدرولیک منتقل می‌شود که باعث حرکت کالیپرها و فشار بر لنت‌ها می‌شود.
♦ پدال ترمز: رابطی است که راننده با فشار دادن آن سیستم ترمز را فعال می‌کند.
♦ کالیپرها و پیستون‌ها: این اجزا باعث فشردن لنت‌ها به دیسک‌های ترمز می‌شوند.
علت‌های مختلفی می‌توانند موجب خرابی یا شکست سیستم ترمز شوند. برخی از این علل به‌طور طبیعی به مرور زمان اتفاق می‌افتند، در حالی که برخی دیگر به دلیل عوامل خارجی یا نگهداری نادرست به وقوع می‌پیوندند. در ادامه به بررسی این علت‌ها خواهیم پرداخت:
فرسودگی لنت‌های ترمز
یکی از اصلی‌ترین دلایل خرابی سیستم ترمز، فرسودگی لنت‌ها است. لنت‌های ترمز در طول زمان تحت فشار زیادی قرار دارند و به‌طور طبیعی فرسوده می‌شوند. هنگامی که لنت‌ها به‌طور کامل از بین بروند، عملکرد سیستم ترمز به‌شدت کاهش می‌یابد و خطرات جدی به همراه دارد. علائم فرسودگی لنت‌ها شامل صدای جیرجیر هنگام ترمز گرفتن و احساس کاهش قدرت ترمز است.
کاهش سطح روغن ترمز یا نشتی در سیستم هیدرولیک
سیستم ترمز به‌طور معمول از روغن یا مایع هیدرولیک برای انتقال نیرو استفاده می‌کند. در صورتی که سطح روغن ترمز پایین بیاید یا نشتی در سیستم هیدرولیک ایجاد شود، سیستم ترمز قادر نخواهد بود نیروی لازم برای فعال‌سازی لنت‌ها و متوقف کردن خودرو را تأمین کند. این موضوع می‌تواند باعث کاهش کارایی سیستم ترمز و در نهایت شکست آن شود.
خرابی در دیسک‌های ترمز
دیسک‌های ترمز به‌عنوان قطعاتی که لنت‌های ترمز بر روی آن‌ها فشار می‌آورند، در معرض ساییدگی و خرابی قرار دارند. اگر دیسک‌ها ترک برداشته یا تغییر شکل دهند، لنت‌ها به‌درستی نمی‌توانند اصطکاک لازم را ایجاد کنند. این موضوع می‌تواند موجب لرزش پدال ترمز و کاهش کارایی سیستم ترمز شود.
مشکلات در کالیپرها
کالیپرها قطعاتی هستند که لنت‌ها را به دیسک‌های ترمز فشار می‌دهند. اگر کالیپرها دچار مشکلاتی مانند زنگ‌زدگی یا گیرکردن شوند، نمی‌توانند به‌درستی لنت‌ها را به دیسک فشار دهند و این باعث کاهش قدرت ترمزگیری و افزایش زمان توقف خودرو می‌شود.
کاهش کارایی سیستم ABS
سیستم ABS (سیستم ترمز ضد قفل) برای جلوگیری از قفل شدن چرخ‌ها در هنگام ترمزگیری شدید طراحی شده است. این سیستم از حسگرهایی برای کنترل سرعت چرخ‌ها و تنظیم فشار ترمز استفاده می‌کند. خرابی یا نقص در سیستم ABS می‌تواند باعث شود که چرخ‌ها قفل شده و کنترل خودرو از دست برود.
گرمای زیاد
در شرایط خاص مانند رانندگی در جاده‌های کوهستانی یا ترافیک سنگین، سیستم ترمز ممکن است بیش از حد گرم شود. گرمای زیاد می‌تواند باعث کاهش کارایی ترمز و حتی خرابی قطعات مختلف سیستم ترمز شود. به‌طور کلی، ترمزهای داغ معمولاً به‌عنوان “ترمزهای دود زده” شناخته می‌شوند.
استفاده از قطعات غیر استاندارد یا بی‌کیفیت
استفاده از قطعات بی‌کیفیت یا غیر استاندارد برای تعمیر سیستم ترمز می‌تواند مشکلات زیادی ایجاد کند. قطعاتی مانند لنت‌ها، دیسک‌ها، روغن ترمز و حتی پدال ترمز باید استانداردهای مشخصی را رعایت کنند تا از خرابی زودهنگام سیستم ترمز جلوگیری شود.
تشخیص خرابی سیستم ترمز به‌موقع می‌تواند جان شما و دیگر رانندگان را در جاده ایمن نگه دارد. برخی از نشانه‌های رایج خرابی سیستم ترمز عبارتند از:
اگر هنگام فشار دادن پدال ترمز صدای جیرجیر یا غرغر از لنت‌ها بشنوید، این می‌تواند نشانه‌ای از فرسودگی یا مشکل در لنت‌ها باشد. این صدا معمولاً به‌خاطر تماس فلز با فلز ایجاد می‌شود و باید فوراً به تعمیرگاه مراجعه کنید.
اگر پدال ترمز نرم یا سفت شود، این می‌تواند نشان‌دهنده مشکلی در سیستم هیدرولیک، نشتی روغن ترمز، یا خرابی پمپ ترمز باشد.
اگر هنگام فشار دادن پدال ترمز احساس لرزش یا ارتعاش کردید، این می‌تواند نشانه‌ای از خرابی دیسک‌ها یا مشکلات در کالیپرها باشد.
اگر متوجه شدید که خودرو به‌طور طبیعی متوقف نمی‌شود یا به‌سختی توقف می‌کند، این مشکل می‌تواند ناشی از خرابی در سیستم ترمز باشد.
برای جلوگیری از خرابی و شکست سیستم ترمز، رعایت نکات زیر ضروری است:
♦ نگهداری منظم سیستم ترمز
بررسی و نگهداری منظم سیستم ترمز، از جمله تعویض لنت‌ها، بررسی روغن ترمز و تست عملکرد دیسک‌ها، برای جلوگیری از خرابی‌های احتمالی ضروری است.
♦ رانندگی به شیوه‌ای ایمن
رانندگی به‌گونه‌ای که از ترمزگیری‌های شدید و ناگهانی خودداری کنید، به افزایش عمر سیستم ترمز کمک می‌کند. همچنین، رعایت فاصله ایمن با خودروهای جلویی و استفاده از ترمزهای تدریجی می‌تواند از فشار بیش از حد به سیستم ترمز جلوگیری کند.
♦ استفاده از قطعات استاندارد
همیشه از قطعات اصلی و استاندارد برای تعمیر و نگهداری سیستم ترمز استفاده کنید. قطعات بی‌کیفیت می‌توانند عمر سیستم ترمز را کاهش دهند و باعث خرابی‌های ناگهانی شوند.
♦ توجه به علائم خرابی
هرگونه علائم هشداردهنده مانند صدای غیرعادی، لرزش پدال یا کاهش قدرت ترمز باید فوراً مورد توجه قرار گیرد و به تعمیرگاه مراجعه کنید.
شکست سیستم ترمز می‌تواند عواقب خطرناکی به‌همراه داشته باشد و به‌طور جدی ایمنی راننده و سرنشینان را تهدید کند. آگاهی از دلایل رایج خرابی سیستم ترمز، نشانه‌های هشداردهنده و روش‌های پیشگیری می‌تواند به شما کمک کند تا از وقوع مشکلات جدی جلوگیری کنید. نگهداری منظم، رانندگی ایمن و استفاده از قطعات با کیفیت از راه‌های اصلی برای تضمین عملکرد صحیح سیستم ترمز است.
